عزت نفس واعتماد به نفس

      در زمینه تربیت کودک نیز مختصصان مربوطه عقیده دارند آنچه ما در سال های نخست زندگی کودک آنجام می دهیم ، تاثیر بسزایی در شخصیت آتی وی خواهد داشت.همین موجب نگرانی روز افزون در مورد اشتباهاتی که مرتکب می شویم ، می گردد . به ویژه مادر ها بیشتر مستعد این نگرانی هستند . با اعتقاد داشتن به این موضوع که ایجاد شادی و سلامت روان از مهم ترین وظایف ما به شمار می رود، نه تنها نسبت به انجام صحیح این کار بلکه حتی نسبت به این که مرتب اشتباهی شود که برای فرزندمان صدمه ی روحی در پی داشته باشد احساس نگرانی و دلهره پیدا می کنیم.

همان گونه که بزرگسالان وقتی دیگران آنها را ستایش می کنند دوست شان دارد و به آن ها توّجه می کنند نسبت به خودشان احساس خوبی پیدا کرده و کار خود را به بهترین نحو انجام میدهند.این موضوع در کورکان نیز صدق می کند.

      کودکی که اعتماد به نفس دارد و در عین حال به خویشتن اطمینان نیز دارد امنیت بیشتری در رابطه با اصلیّت خود احساس می کند و نسبت به توانایی های خاص خود وآنچه که وی را منحصر به فرد ساخته است آگاهی می یا بد بهتر بازی می کند ، بهتر می آموزد، تمرکز بیشتری دارد، عشق می ورزد و بهتر ارتباط برقرار می کند احساس کودک نسبت به خویش از دوران نوزادی شکل می گیرد بنابر این احساساتی نظیر عزت نفس قوی یا ضعیف در دوران کودکی بسیار زیاد است .عزت نفس قوی به تقویت اعتماد به نفس افراد کمک می کند. اعتماد به نفس در تقویت اتّکا به نفس استقلال افراد تأثیر گذار است. مجموع این سه ویژگی در وجود یک فرد ، صرفنظر از سن وی ، از او ، انسانی شاداب ، خلاق ،انعطاف پذیر و از همه مهم تر مورد پذیرش اجتماع می سازد.

      تا به امروز دوران کودکی بهترین دوران برای ایجاد عزت نفس ، اعتماد به نفس و اتکا به نفس شناخته شده است که به شاد زیستن کودکان کمک می کند. چنانچه آنها را به دست نیاورند،بعدها یافتن آنها بسیار دشوار خواهد بود.بزرگسالانی که در خانه یا محل کار، با مشکلات ارتباطی مواجه هستند ،اغلب فاقد این سه ویژگی می باشند.بزرگسالانی هم که مشکلات دیگری دارند و نمی توانند به خوبی از عهده آنها برآیند، معمولاً اتّکا به نفس پایینی داشته و خودشان را باور ندارند.

      عزت نفس بدان معناست که نسبت به خودتان احساس خوبی داشته باشید. یعنی خودتان را دوست داشته باشید. از خودتان رضایت داشته باشید، و حتی به خودتان افتخار کنید. اگر عزت نفس داشته باشید ، ازاین که خودتان هستید ، راضی می شوید و ارزش های درونی خود را به عنوان یک انسان منحصر به فرد باور می کنید. پس این به یک خویشتن بینی مثبت و یک خود آگاهی مطلق مربوط می شود.خود را می شناسید و بدون هیچ واهمه شرم یا تردید خود را می پذیرید، زیرا همه ی آن را قبول دارید . آنقدر خودتان را دوست دارید که بتوانید با مسایل ناخوشایندی که پیش می آیند ، سازگار شوید.اگر از توانمدی های خود در برخی موارد آگاه باشید راحت تر و بدون این که به خویشتن بینی خود لطمه ای وارد کنید به نقاط ضعف خود در موارد دیگر ، اقرار می کنید.روی هم رفته، این ها به شما کمک می کنند تا دریچه ی وجود خود را به سوی دنیای بیرون بگشایند. نیازی به پنهان یا سرکوب کردن چیزی نیست. عزت نفس، قوی نگاه داشتن خود نیز هست این همان داشتن یک مولد برق در درون خود است هنگامی که احساس می کنید باتری های خود ضعیف یا تمام شده است می توانید آنها را دوباره شارژ نمایید افرادی که عزت نفس بالایی ندارند به ندرت می توانند خودشان این کار را انجام دهند. آنها برای این کار به منبع نیروی دیگری، نیاز دارند . ممکن است این منبع را در شخصیت دیگری جست و جو کنند یا حتی در موفقیت هایی که آنها را به چالش می طلبد و به آنها احساس ارزشمند بودن می دهد افرادی که عزت نفس پایینی دارند در مدام در جست جوی جای هستند که بتوانند نیروی خود را از آنجا تامین کنند. کسانی که احساس بی ارزش بودن می کنند، حتی به دیگران این امکان را نمی دهند که برای دادن نیروی تازه، به آنها نزدیک شوند ، و اغلب به این نتیجه می رسند که بعد از تمام شدن نیروشان باید دور انداخته شود.

بنابر این عزت نفس بالا به شرح زیر است

آزاد بودن - آرامش داشتن - قابلیّت کسب نیروی جدید - محکم و پا بر جا ماندن

چرا تقویت عزت نفس تا این اندازه اهمیت دارد

عزت نفس به ما کمک می کند تا از مواهب زیر بهره مند شویم:

(شادی ، انعطاف پذیری خلاقیت ، توانایی پذیرش خطرات، سازگاری و انطباق یافتن،توانایی برقراری ارتباط با دیگران،درایت و تدبیر)

اگر انعطاف پذیر باشید ، هنگام مواجهه با دشواری ها و چالش های پیش بینی نشده، درمانده و مستاصل نمی شوید . می توانید زمانی که دیگران نیاز به حمایت دارند به آنها کمک کنید و قوت قلب بدهید زندگی سرشار از دشواری ها و نا امیدی ها است .اگر بتوانیم ابزار استقامت و انعطاف پذیری را برای فرزندان خود مهیا سازیم   هدیه ای ارزشمند برای تمام عمر را به ایشان عطا کرده ایم.

عزت نفس

تعریف عزت نفس : قضاوت ارزشی که فرد از کلیت وجود خود دارد.

نکته : بخش عظیمی از عزت نفس ما در دوران کودکی شکل می گیرد.

تجارب مثبت دوران کودکی که به عزّت نفس سالم خود منجر می شوند عبارتند از :

1- تحسین شدن بجا و مناسب کودک

2- گوش دادن فعال به صحبت های کودکان

3- محترمانه و صمیمانه ارتباط برقرار کردن با کودکان

4- مورد توجه بودن و در آغوش گرفته شدن کودک توسط والدین

5- کسب موفقیت های علمی، ورزشی

6- داشتن دوستان معتمد

7- آموزش روش صحیح برخورد با مشکلات و حل منطقی آن ها

منبع: کتاب والدین و روان شناسی کودک و نوجوان عبداله شیرانی